Nowa Perspektywa Finansowa 2021-2027. Jak się do niej przygotować od strony finansowej?

Już za kilka miesięcy ruszy nowa perspektywa finansowa na lata 2021-2027, a wraz z nią zostaną uruchomione nowe konkursy, w ramach których możliwe będzie pozyskanie dotacji na realizację inwestycji rozwojowych, internacjonalizację, cyfryzację firmy, czy działalność B+R. Jak się przygotować od strony finansowej?

Odpowiednie, strategiczne podejście i przygotowanie przedsiębiorstwa do tzw. „projektu unijnego” nie tylko zwiększy szanse na uzyskanie dotacji, ale także ułatwi jego późniejszą realizację. Tym samym warto zwrócić uwagę na pewne elementy, które z pewnością zwiększą szansę na sukces. W pierwszym artykule z tej serii pochylimy się nad kwestiami stricte finansowymi.

Historyczne dane finansowe

„Dobre” dane finansowe to podstawa ubiegania się o dotację, zwłaszcza o tę na inwestycje rozwojowe. Kumulująca się z roku na rok strata z pewnością nie postawi w dobrym świetle Wnioskodawcy przed Ekspertem Finansowym, gdyż w jaki sposób taki Beneficjent zrealizuje projekt, skoro jego zasadnicza działalność potrzebuje pomocy? Co do zasady Wnioskodawca posiadający „słabe dane finansowe” nie ma większych szans na uzyskanie dotacji (chociaż tutaj także zdarzają się wyjątki np. przy założeniu szczególnej specyfiki działalności firmy w połączeniu z jej oparciem na B+R). Oczywiście strata w danym roku kalendarzowym, związana np. z pandemią COVID-19, czy też realizacją dużej inwestycji nikomu nie będzie przeszkadzać, ale notowanie kolejnych rekordów straty już tak. Eksperci oceniający projekt (nie urzędnicy) zwracają uwagę nie tylko na zysk netto, ale także na amortyzację, zobowiązania, zwłaszcza długoterminowe, czy też aktywa rzeczowe i obrotowe firmy. Z przedłożonych danych finansowych (najczęściej 3 zamknięte lata obrotowe + zamknięte kwartały roku bieżącego) są w stanie uzyskać realny obraz sytuacji finansowej Wnioskodawcy w chwili składania wniosku. Warto zatem zadbać o ten aspekt w stopniu, w jakim jest to tylko możliwe.

Budżet projektu

Jak już wiemy, co chcemy osiągnąć i czego potrzebujmy do osiągnięcia założonego celu automatycznie krystalizuje nam się budżet projektu. Warto jednak zrobić wstępne szacowanie rynku i pozbierać oferty, aby dowiedzieć się, jakie dodatkowe koszty należy uwzględnić i ile to faktycznie będzie kosztować. Warto wspomnieć, że w większości projektów takie oferty będą potrzebne na etapie wnioskowania lub najpóźniej na czas jego rozliczenia, więc raz wykonana praca na pewno zostanie wykorzystana. W przypadku większych projektów, np. związanych ze wzniesieniem zakładu produkcyjnego, kosztorys inwestorski, chociaż teoretycznie nie zawsze wymagany, jest często oczekiwany przez Ekspertów oceniających projekty.

Finansowanie inwestycji

Jest to aspekt nieodzownie związany z posiadanymi historycznymi danymi finansowymi firmy oraz zaplanowanym budżetem. O ile dotacja to duży zastrzyk gotówki, o tyle należy pamiętać o 2 ważnych kwestiach: 1) dotacja to w najlepszym przypadku 85% kwoty netto (lub 70% jeśli inwestycja jest realizowana np. w woj. lubelskim, albo tylko 50% dla przedsięwzięcia w obszarze warszawskim stołecznym); 2) dotacja nie zawsze jest przyznawana w formie zaliczki (bardzo często jest możliwa tylko refundacja od faktycznie poniesionych wydatków), a jeśli już to maksymalnie w wielkości 40% dotacji. Powyższe oznacza, że firma realizująca projekt unijny musi posiadać środki na wkład własny (kwota netto - dotacja) do kwoty netto + na podatek VAT. Jeśli w projekcie nie ma możliwości finansowania zaliczkowego to w przypadku jednego wydatku firma musi ponieść 100% wydatku (na wydatek w kwocie brutto), aby móc ubiegać się kolejno o refundację zaplanowanej kwoty netto. Warto zatem skalkulować ilość potrzebnych środków finansowych i poszukać źródeł ich finansowania.

Źródła finansowania

Jak wskazano wyżej firma musi posiadać środki na sfinansowanie co najmniej wymaganego wkładu własnego. Na szczęście opcji w tym zakresie jest wiele. Oceniając wniosek o dofinansowanie Ekspert zajrzy najpierw do bilansu firmy za kwartały bieżącego roku i sprawdzi pozycję „środki w kasie i na rachunku”. Jeśli znajdzie tam odpowiednią kwotę temat może zostać zamknięty. Jeśli nie, wówczas można posłużyć się: wykazaniem środków na rachunku bankowym firmy (uwaga: wysokość środków powinna dowodzić zdolności do bieżącego prowadzenia firmy, jak i finansowania inwestycji), zobowiązaniem do udzielenia pożyczki wraz z udowodnieniem posiadania środków przez pożyczkodawcę, czy też uzyskaniem promesy. Ostatnia ze wskazanych form jest zdecydowanie najbardziej czasochłonna. Wnioski kredytowe są nierzadko rozpatrywane przez Banki miesiącami, a uzyskanie nawet promesy „miękkiej” może być niewystarczające. Warto zatem zbadać swoje możliwości w zakresie samodzielnego sfinansowania inwestycji i jeśli to konieczne poszukać finasowania zewnętrznego. Jeśli mamy czas (tzn. decyzję banku uzyskamy najpóźniej na etapie oceny merytorycznej i jednocześnie przed wezwaniem do poprawek na etapie oceny merytorycznej – średnio min. miesiąc od zamknięcia naboru) to można rozpocząć procedurę wnioskowania o kredyt bankowy. Jeżeli nie mamy tyle czasu to lepiej poszukać pożyczkodawcy zewnętrznego (inna firma lub osoba fizyczna). Na etapie realizacji projektu będzie można zmienić formę finansowania na aktualnie najbardziej dogodną.

Dobry analityk finansowy

Szczególnie większe projekty inwestycyjne zakładające budżet na poziomie kilku milionów złotych wymagają w zdecydowanej większości przedłożenia zaawansowanej analizy finansowej. O ile profesjonalne firmy doradcze pomagające uzyskiwać dotację zapewniają kompleksowe wsparcie w tym zakresie, o tyle w przypadku samodzielnego przygotowania projektu należy brać pod uwagę fakt, że nasza księgowa z biura rachunkowego może sobie z tym nie poradzić, gdyż np. na co dzień nie przygotowuje przepływów finansowych lub nie liczy wskaźnika IRR. Z tego względu rekomendujemy uprzednie sprawdzenie zakresu wymaganego formularza finansowego, skonsultowanie go z księgową i jeżeli nie jest ona w stanie przygotować tak zaawansowanej prognozy finansowej, zwrócić się do profesjonalnej firmy doradczej posiadającej doświadczenie w danym działaniu/programie. Jest to o tyle ważne, że analiza finansowa to kluczowy obszar oceny mający fundamentalne znaczenie dla pozytywnej oceny projektu.

Mamy nadzieję, że nasze wskazówki pomogą Państwu skuteczniej przygotować się do aplikowania o środki unijne od strony finansowej. W kolejnym artykule poruszymy kwestie formalne, z którymi Wnioskodawca spotyka się na początku swojej drogi do dotacji.